Muri Indoneziya ikirunga cyarutse kiriguca ibintu

Abaturage benshi bari kuvanwa hafi y'ikirunga cya Semeru muri Indoneziya cyatangiye kuruka ku munsi wejo

Dec 4, 2022 - 12:27
Dec 7, 2022 - 08:46
 0
Muri Indoneziya ikirunga cyarutse  kiriguca ibintu

Kuri uyu wa Gatandatu tariki ya 03 Ukuboza 2022, nibwo ikirunga kinini cyane ku kirwa cya Java gituwe cyane muri Indoneziya ( Indonesia) cyazamuye imyotsi hejuru mu kirere, bituma abantu bahatuye bashya ubwoba.

             Ikirunga cya Semeru muri Indoneziya 

Ikirunga cya  Semeru cyarutse kuburyo butunguranye. Iki kirunga kandi kikaba  giherereye mu karere ka Lumajang mu ntara ya Java y'Uburasirazuba.  Imidugudu myinshi ikikije imisozi yaho ikirunga giherereye yahise yuzura ivu.

                              Ni iki ubuyobozi bwatangaje?

Umuyobozi w'akarere ka Lumajang, Thoriqul Haq, yatangarije TVOne ati: "Iruka ryaherekejwe n'inkuba n'imvura, byasunikaga ibikoma byavaga mu kirunga kandi bigakora icyondo cyinshi cyangije byibuze ikiraro kimwe gihuza imidugudu ibiri minini ya Pronojiwo na Candipuro, ndetse bikanabangamira iyimurwa ry'abaturage."

                             Ubutabazi bwabaye ingorabahizi

Umuyobozi w'akarere ka Lumajang Haq  yakomeje agize ati: "Ibyotsi byavaga mu kirunga byatumye imidugudu myinshi ijya mu  mwijima." Yongeyeho ko abaturage amagana bimuriwe mu buhungiro bw’agateganyo, hanyuma abandi berekezwa mu tundi turere dufite umutekano.

Raporo za tereviziyo zerekanye abantu biruka bafite ubwoba munsi yigicu kinini cyivu. Mu maso habo hari hatose kubera imvura ivanze n'umukungugu wibirunga.

                        Ikigo gishinzwe gukumira Ibiza kihanangirije abaturage 

Ikigo gishinzwe kugabanya ibiza muri Indoneziya (BNPB) cyihanangirije abaturage kuri iki cyumweru batuye hafi y’umusozi wa Semeru mu ntara y’Iburasirazuba bwa Java   kutazakora ibikorwa nabike mu birometero 8,9 hafi y'ikirunga no gukomeza. 

                                          Nta muturage wemere kugera hafi y'ikirunga 

Ikirunga cya Semeru giheruka kuruka  mu Kuboza umwaka ushize. Cyahitanye abantu 51 abandi babarirwa mu magana bakomerekejwe n’umuriro ukabije.

Icyo gihe kandi iruka ryatumye abantu barenga 10,000 bimurwa. Guverinoma yimuye imiryango igera kuri 2.970.

                                       Indoneziya igihugu cy'ibirunga gusa 

Indoneziya (Indonesia) n'igihugu cy'abaturage barenga miliyoni 270. Iki gihugu gikunze kwibasirwa n’imitingito ndetse n’ibikorwa by’ibirunga kubera gihererye ku nyanja ya Pasifike.( Pacific ocean).

                                  Ibirunga bikurura benshi muri Indoneziya 

Iki gihugu kandi gifite ibirunga birenga 142. Mu myaka yashize iki gihugu kikaba cyaragiye gishegeshwa n'iruka ry'ibirunga.

Mu mwaka 1815 ikirunga cya Tambora cyahitanye abantu 100,000 ako kanya kikiruka aha muri Indoneziya. Iri ni rimwe mu isanganya ryabaye ku kiremwamuntu gitewe n'iruka ry'ibirunga.

                        Ikirunga cya Tambora (10 Mata 1815) cyahitanye benshi

Kuri ubu iki kirunga cya Semeru nubwo kiri kuruka ari ko biratanganzwa ko nta muntu wari wabigwamo nubwo benshyi bahunze.

             IVOMO: Ikinyamakuru ALIJAZIRA

                        Ikinyamakuru  CNBC

                       Ikinyamakuru the Guardian